مصوب 19/5/1373
شماره ابلاغ: 75/9/01/401/6/ن شماره انتشار: 14431
تاريخ ابلاغ: 16/6/1373 تاريخ روزنامه رسمي: 30/6/1373
فصل اول – كليات:
ماده 1 - در اجراي ماده 203 قانون استخدامي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي به منظور حمايت قضائي از بسيجيان، رزمندگان و ايثارگران، دفاتري تحت عنوان «دفاتر حمايت حقوقي و قضائي ايثارگران» تشكيل و برابر با مقررات اين آيين‌نامه فعاليت مي‌نمايند.
ماده 2 - افراد تحت حمايت موضوع اين آيين‌نامه عبارتند از:
الف – جانبازان ازكارافتاده كلي و جانبازان حداقل با 25%، از كارافتادگي به بالا.
ب - آزادگان و خانواده اسراء و گروگانهاي بسيج و سپاه شامل پدر، مادر، همسر و فرزندان.
ج - رزمندگان داوطلب بشرط داشتن حداقل سه ماه سابقه خدمت متوالي و يا 6 ماه خدمت متناوب در جبهه.
د - كليه بسيجيان در عضويتهاي فعال و ويژه به شرط داشتن حداقل 6ماه سابقه عضويت در بسيج و استمرار آن تاكنون.
ماده 3 - وظايف اين دفاتر عبارت است از انجام هرگونه حمايت حقوقي و قضائي و نيز ارائه خدمات مشاوره‌اي به افراد موضوع اين آيين‌نامه كه به صورتهاي ذيل اعمال مي‌گردد.
الف - ارائه مشاوره حقوقي.
ب - قبول وكالت در پيگيري دعاوي و شكايات مطروحه از طرف آنها.
ج - ارشاد قضائي.
د - انجام اقدامات لازم جهت تسريع در رسيدگي به پرونده‌‌هاي مطروحه.
ه - انجام كليه وظائف مقرر در ماده 4 قانون حمايت قضائي از بسيج در مورد افراد موضوع آن قانون.
و - كمك به مراجع قضائي در تشخيص اعسار افراد معسر موضوع اين آيين‌نامه از قبيل ارائه مدارك حقوق و اسناد اموال و املاك آنها.
ز - انجام اقدامات لازم براي استفاده افراد موضوع اين آيين‌نامه از امتيازات و تسهيلات قانوني.
فصل دوم – نحوه فعاليت دفاتر:
ماده 4 - اقدامات دفاتر با درخواست كتبي متقاضي و پس از اطمينان از دارابودن هر يك از شرايط مندرج در ماده 2 اين آيين‌نامه آغاز مي‌گردد.
ماده 5 - كليه اقدامات دفاتر در هر مرحله از مراحل دادرسي، بادرخواست و اعلام فرد متقاضي صورت مي‌گيرد.
ماده 6 - قبول وكالت از سوي دفاتر حمايت بايد به مراجع ذيربط اعم از قضائي، انتظامي و ساير سازمانهاي مرتبط، اعلام و سازمانها و مراجع مزبور نيز موظفند در چارچوب اين آيين‌نامه همكاريهاي لازم را به عمل آورند.
ماده 7 - دفاتر حمايت در اجراي وظائف خود داراي اختيارات ذيل مي‌باشند:
الف - انجام اقدامات لازم براي آگاهي از آخرين وضعيت پرونده متقاضي.
ب - انجام مكاتبات لازم و تنظيم و ارسال دادخواست و لوايح به عنوان وكيل متقاضي.
ج - شركت در جلسات دادرسي و يا ساير جلسات متشكل در رابطه با پرونده.
د - انجام هرگونه اقدام ضروري در جهت حسن اجراي وظائف محوله.
فصل سوم – محل استقرار و نحوه ارتباط:
ماده 8 - اين دفاتر در مراكز دادگستري و يا سپاه پاسداران انقلاب اسلامي مستقر مي‌گردند و حوزه صلاحيت آنها نيز منطبق با حوزه قضائي مركز دادگستري مربوط مي‌باشد.
ماده 9 - مسئولين و وكلاي منتخب دفاتر در اجراي وظائف خود بايستي همكاري شايسته را با مراجع قضائي به عمل آورند.
ماده 10 - كليه دفاتر موضوع اين آيين‌نامه تحت نظارت دفتر مركزي حمايت قضائي كه در نيروي مقاومت بسيج سپاه تشكيل مي‌گردد انجام وظيفه مي‌نمايند.
ماده 11 - رئيس دفتر مركزي پس از تائيد اداره نيروي انساني ستاد مشترك سپاه، با حكم فرمانده نيروي مقاومت بسيج منصوب مي‌گردد و رؤساي دفاتر تابعه نيز از بين پرسنل رسمي سپاه با حكم فرمانده نيروي مقاومت بسيج منصوب مي‌گردند.
ماده 12 - رؤساي دفاتر حمايت براي كارشناسان خود در رابطه با هر پرونده حكم خاص صادر مي‌نمايند كه كارشناسان دفاتر مي‌توانند به استناد آن كليه اقدامات مربوط را در چارچوب اين آيين‌نامه معمول دارند.
ماده 13 - براي ايجاد هماهنگي در حسن اجراي مفاد اين آيين‌نامه و نيز براي رفع هرگونه مشكل و نارسائي در حين اجراء هيئتي با تركيب ذيل و بر اساس تقاضاي هر يك از اعضاء تشكيل مي‌گردد:
1 - نماينده رئيس قوه قضائيه.
2 - نماينده ستاد كل نيروهاي مسلح.
3 - نماينده وزير دادگستري.
4 - معاونت قضائي انضباطي ستاد مشترك سپاه.
5 - رئيس دفتر مركزي حمايت.
ماده 14 - پرسنل و كارشناسان دفاتر موظفند ضمن رعايت مفاد اين آيين‌نامه، ساير قوانين و مقررات مربوط به دادرسي و . . . را نيز رعايت نمايند.
ماده 15 - ستاد مشترك سپاه موظف است، بودجه مورد نياز اجراي اين آيين‌نامه را همه ساله در بودجه جاري خود پيش بيني نمايند.
ماده 16 - مفاد اين آيين‌نامه از تاريخ تصويب براي كليه مراجع قضائي و انتظامي و ساير دستگاهها لازم الاجراء بوده و متخلف از مقررات اين آيين‌نامه به عنوان تخلف از وظائف اداري حسب مورد توسط دادسراي انتظامي قضات و يا توسط مراجع رسيدگي كننده به تخلفات اداري و انضباطي در دستگاه ذيربط تحت تعقيب و رسيدگي قرار خواهد گرفت.
ماده 17 - ستاد مشترك سپاه موظف است، گزارش عملكرد دفاتر حمايت را بطور منظم در هر 6 ماه به ستاد كل نيروهاي مسلح ارسال و روند پيشرفت امور را گزارش نمايند. ستاد كل مي‌تواند به منظور حسن اجراء اين آيين‌نامه هرگونه نظارت و بازرسي لازم را به عمل آورده و نتيجه را به فرماندهي كل گزارش نمايد.
ماده 18 - اين آيين‌نامه در اجراي ماده 203 قانون استخدامي سپاه، مشتركاً توسط قوه قضائيه، ستاد كل نيروهاي مسلح، وزارتين دفاع و دادگستري و ستاد مشترك سپاه در 18 ماده تهيه و در تاريخ 19/5/73 به تصويب مقام معظم رهبري و فرماندهي كل قوا رسيده و لازم الاجراء گرديده است.
دستورالعمل نحوه احضار و جلب فرماندهان و مسئولين نيروهاي مسلح
«موضوع ماده 3 مصوب 6/5/1373 مجمع تشخيص مصلحت نظام و مصوبه تفسيري آن به تاريخ 2/6/1374»
الف: مقدمه:
1 – ماده 3 قانون تعيين حدود صلاحيت دادسراها و دادگاه‌‌هاي نظامي كشور (مصوب 6/5/1373مجمع تشخيص مصلحت نظام).
«كليه جرائم نظاميان داراي درجه سرتيپي و بالاتر در مراجع قضايي ذيربط در تهران رسيدگي مي‌شود.»
2 – ماده واحده قانون تفسير ماده 3 قانون تعيين حدود صلاحيت دادسراها و دادگاه‌‌هاي نظامي كشور (مصوب 2/6/1374 مجمع تشخيص مصلحت نظام).
كليه نظاميان داراي درجه سرتيپ دومي كه شاغل در محل‌‌هاي سرلشكري و فرماندهي تيپهاي مستقل هستند نيز مشمول ماده 3 قانون تعيين حدود صلاحيت دادسراها و دادگاه‌‌هاي نظامي كشور، مصوب 6/5/1373 مجمع تشخيص مصلحت نظام مي‌باشند.
ب: منظور:
ايجاد هماهنگي و تعيين روش مناسب براي اجراي تدابير مقام معظم رهبري و فرماندهي كل قوا در رابطه با احضار و جلب فرماندهان و مسئولين و كاركنان نيروهاي مسلح و نيز اجراي ماده 3 قانون تعيين حدود صلاحيت دادسراها و دادگاه‌‌هاي نظامي كشور، (مصوب 6/5/1373) مجمع تشخيص مصلحت نظام و ماده واحده قانون، تفسير ماده مذكور (مصوب 2/6/1374) آن مجمع.
ج: هدف:
اجراي متناسب مقررات مربوط به احضار و جلب نسبت به فرماندهان و مسئولين نيروهاي مسلح باتوجه به حساسيت شغلي و ضرورت حفظ اقتدار فرماندهي در نيروهاي مسلح و رعايت شؤون فرماندهان و مسئولين ارشد اين نيروها.
د: اجراء:
ماده 1: هرگونه احضار و جلب فرماندهان و مسئولين مشروحه ذيل، صرفاً برابر با رويه مقرر در اين دستورالعمل، از طريق دفتر ويژه سازمان قضايي نيروهاي مسلح به شرح مواد آتي انجام مي‌شود:
الف - فرماندهان تيپهاي مستقل و بالاتر و همطراز آن تيپ‌‌ها در نيروهاي هوايي، دريايي، نيروي مقاومت بسيج و نيروي قدس.
ب - شاغلين در محل‌‌هاي سازماني سرلشكري و به بالا.
ج - وزير دفاع، جانشين و معاونين وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح و رؤساي سازمانهاي وابسته به وزارت دفاع و كارمندان شاغل در محل‌‌هاي سرلشكري و به بالا.
د - فرماندهان انتظامي استان‌‌ها و فرماندهان مناطق مقاومت بسيج.
هـ - فرماندهان ارشد استان‌‌ها در واحدهاي مربوط به ارتش و سپاه.
و - احضار و جلب بازنشستگان و منتقلين در اموري كه مربوط به زمان خدمتشان مشمول دستورالعمل بوده‌اند، كماكان مشمول دستورالعمل خواهد بود.
تبصره 1: تعيين جايگاه‌‌هاي فرماندهان و مسئولين مشمول دستورالعمل و اعلام آن به سازمان قضايي صرفاً از طريق ستاد كل نيروهاي مسلح خواهد بود.
تبصره 2: درجه فرماندهان موضوع اين ماده نبايد از درجه سرتيپ دومي كمتر باشد.
ماده 2: كليه مراجع قضايي موظفند در مواقع احضار يا جلب فرماندهان موضوع ماده يك تحت هر عنواني تقاضاي خود را به همراه گزارش پرونده و علت احضار يا جلب به سازمان قضايي نيروهاي مسلح در تهران ارسال نمايند.
ماده 3: رئيس سازمان قضايي به منظور تكميل پرونده و قبل از تقاضاي احضار يا جلب فرماندهان نظريه يا توضيحات آنان را از طريق مكاتبه يا توسط نماينده اعزامي آنان دريافت مي‌نمايد. مادامي كه تكميل پرونده با اخذ لايحه دفاعيه از فرماندهان مذكور و يا با اعزام نماينده از سوي آنان ممكن مي‌باشد نبايد تقاضاي احضار يا جلب به عمل آيد.
ماده 4: درمواردي كه از نظر رئيس سازمان قضايي نيروهاي مسلح دلايل و مدارك براي ادامه رسيدگي كافي نباشد رئيس سازمان موضوع را به قاضي رسيدگي كننده اعلام تا عنداللزوم تصميم مقتضي را اخذ و يا طبق اين دستورالعمل اقدام نمايد.
ماده 5: در هر موردي كه بنابه تشخيص رئيس سازمان قضايي، احضار يا جلب فرماندهان مزبور ضروري باشد، مراتب بايد با شرح كامل سوابق و ذكر علت احضار يا جلب، جهت كسب اجازه از محضر مبارك مقام معظم فرماندهي كل قوا به دفتر نظامي معظم له تقديم گردد.
تبصره 1: در مواردي كه مقام معظم فرماندهي كل قوا با احضار يا جلب موافقت ننمايند، از طريق ديگر مانند مكاتبه يا اعزام وكيل متهم، به پرونده رسيدگي خواهد شد و در مواردي كه تدبير معظم‌له ترك تعقيب باشد، حسب مورد ابلاغ خواهد شد و درمواردي كه بنابه تشخيص رئيس سازمان قضايي احضار يا جلب ضروري نباشد پيشنهاد عفو يا ترك تعقيب به محضر مقام معظم فرماندهي كل قوا تقديم خواهد شد.
تبصره 2: در موارد فوق هرگاه پرونده داراي شاكي خصوصي باشد اقدامات لازم براي اخذ رضايت شاكي توسط دفتر ويژه انجام خواهد شد. با اعلام رئيس سازمان قضايي نيروهاي مسلح، اعتبار موردنياز توسط ستاد كل تأمين خواهد شد.
ماده 6: در مواردي كه اجازه احضار يا جلب فرماندهان موضوع اين دستورالعمل از سوي مقام معظم فرماندهي كل قوا صادر مي‌گردد، كليه اقدامات مربوط به احضار و جلب آنان فقط از طريق دفتر ويژه سازمان قضايي ن.م انجام مي‌پذيرد.
ماده 7: در هر پرونده‌اي كه با احضار مشمولين اين دستورالعمل، از سوي مقام معظم فرماندهي كل قوا موافقت مي‌گردد، براي احضار آنان در مراحل بعدي رسيدگي (در رابطه با همان موضوع) كسب اجازه مجدد لازم نمي‌باشد و رئيس سازمان قضايي درصورت لزوم دستور احضار صادر مي‌نمايد كه در اين صورت مراتب را بايد همزمان به اطلاع دفتر فرماندهي معظم كل قوا برساند.
تبصره- تشخيص اين كه موضوع احضار همان موضوع قبلي است با رئيس سازمان قضايي خواهد بود.
ماده 8: در كليه مواردي كه پس از احضار، جلب فرماندهان مزبور ضروري باشد براي جلب آنان بايد اجازه جداگانه اخذ شود.
ماده 9: در مواردي كه اتهام مشمولين اين دستورالعمل از جمله اموري است كه قانونگذار صدور قرار بازداشت موقت را الزامي مي‌داند، لازم است موضوع در تقاضاي احضار و يا جلب ارسالي به دفتر فرماندهي معظم كل قوا منعكس و از معظم‌له كسب تكليف گردد.
ماده 10: هرگاه در اثناء رسيدگي باتوجه به اهميت اتهام انتسابي و دلايل و مدارك موجود به تشخيص قاضي رسيدگي‌كننده و تأييد دادستان بازداشت متهم ضروري باشد و يا در حين رسيدگي مشخص شود كه بازداشت متهم از نظر قانوني الزامي است در صورتي كه رئيس سازمان قضايي نيروهاي مسلح نيز با توجه به دلايل موجود و اهميت بزه، بازداشت را ضروري بداند متهم بازداشت و مراتب به فوريت به دفتر فرماندهي معظم كل قوا اعلام مي‌شود و طبق تدبير معظم له عمل خواهد شد.
ماده 11: درموارد ضروري و فوري كه بنابه تشخيص دادستان نظامي تهران و تأييد رئيس سازمان قضايي تأخير در رسيدگي موجب خسارت جاني يا زيان‌‌هاي سنگين مي‌گردد و يا بيم فرار يا تباني در رابطه با موضوع رود، قاضي رسيدگي كننده از طريق دفتر ويژه اقدام به احضار يا جلب فرمانده موردنظر مي‌نمايد، در اين صورت آن دفتر موظف است مراتب را همزمان به همراه گزارش كامل، جهت استحضار مقام معظم فرماندهي كل قوا به دفتر معظم‌له تقديم نمايد.
ماده 12: دادسرا و دادگاه ويژه روحانيت درمورد احضار فرماندهان و مسئولين روحاني شاغل در ن. م مكلف به رعايت اين دستورالعمل مي‌باشند.
ماده 13: احضار و جلب ساير كاركنان نيروهاي مسلح كه موضوع اين دستورالعمل نمي‌باشند. توسط مراجع قضايي ذي‌صلاح و از طريق سلسله مراتب فرماندهي مربوط و برابر مقررات انجام مي‌پذيرد.
ه: دستورات هماهنگي:
1 – ستاد كل نيروهاي مسلح جايگاه‌‌هاي فرماندهان و مسئولين مشمول اين دستورالعمل را تعيين و به سازمان قضايي نيروهاي مسلح و به مبادي ذيربط اعلام خواهد نمود.
2 – به محض مشخص شدن نتيجه اقدامات انجام شده (احضار و جلب) و . . . دفتر ويژه با تعيين طبقه‌بندي موضوع مراتب را به مرجع قضايي ذي‌صلاحي كه پرونده فرد در آن جا مطرح است اعلام مي‌كند.
3 – هرگونه نشر خبر و اطلاع رساني مربوط به احضار و جلب كاركنان موضوع اين دستورالعمل صرفاً توسط سازمان قضايي نيروهاي مسلح انجام مي‌پذيرد.
4 – درصورت عدم رعايت مفاد دستورالعمل توسط بعضي محاكم قضايي، دفتر ويژه اقدامات قانوني لازم را درباره محاكم مزبور حسب مورد به عمل آورد.
و: ابلاغ:
اين دستورالعمل كه در تاريخ 1/9/1384 به تصويب مقام معظم رهبري و فرماندهي كل قوا رسيده است از هر نظر جايگزين دستورالعمل مصوب 5/3/1375 معظم له بوده و لازم الاجراء مي‌باشد/م
افزودن دیدگاه جدید