فصل اول -كلیات
ماده 1- حوزه های انتخابیه مجلس خبرگان و تعداد منتخبین آنها در سراسر كشور به شرح جدول پیوست است.
ماده 2- انتخابات خبرگان به صورت عمومی و با رأی مخفی و به طور مستقیم می باشد.
ماده 3- در صورتی كه در دور اول اخذ رأی برای یك یا ند نفر از نامزدهای انتخاباتی اكثریت مطلق حاصل نشود، انتخابات به دور دوم كشیده می شود.
در دور دوم انتخابات، فقط به تعداد دو برابر عده خبرگان باقی مانده مورد نیاز از بین دارندگان آراء دور اول حوزه انتخابیه به ترتیب رأی شركت خواهند نمود و نامزد جدیدی نمی توان اضافه كرد. اگر تعداد نامزدهای باقیمانده به تعداد دو برابر مورد نیاز نباشد باز هم انتخابات انجام می شود مگر اینكه نامزدها فقط به تعداد مورد نیاز یا كمتر باشند. در این صورت انتخابات دوباره آغاز می گردد.
ماده 4- در صورتی كه در دوم اخذ رأی آرای دو یا چند نفر از نامزدها مساوی باشد و طبق جدول تعداد خبرگان حوزه انتخابیه انتخاب یك یا چند نفر از نامزدهایی كه آراء مساوی دارند ضرورت پیدا كند، ملاك انتخاب قرعه می باشد كه در جلسه مشترك هیأت اجرائی مركز حوزه انتخابیه و ناظرین شورای نگهبان در استان خواهد گرفت.
تبصره- نامزدهای انتخابات در صورت تمایل می توانند در جلسه قرعه كشی شخصاً و یا با اعزام فقط یك نفر ناینده شركت نماینده شركت نمایند. تریخ و محل قرعه كشی باید حداقل 24 ساعت قبل به داوطلبان ذیربط ابلاغ گردد.
ماده 5- در دور دوم انتخابات اگر بعضی از نامزدهای دارای آراء بیشتر از شركت در انتخابات منصرف شوند و یا منصرف شوند و یا فوت نماینده، به جای آنها از میان بقیه دارندگان رای در دور اول به ترتیب تعداد رای شركت می كنند و در این مرحله نامزد جدیدی نمی توان اضافه نمود.
تبصره- انصراف نامزدهای انتخاباتی از شركت در انتخابات باید تا سه روز قبل از روز اخذ رای (72 ساعت قبل از شروع اخذ رای) كتباً به دفتر فرمانداری شهرستان مركز استان اعلام شود و بعد از پایان مهلت، استعفاء پذیرفته نشده و انتخابات تا حصول نتیجه ادامه می یابد.
ماده 6- مسئولیت نظارت بر انتخابات خبرگان، بر عهده شورای نگهبان است.
ماده 7- در هر دوره انتخاباتی، هر شخص واجد شرایط، فقط می تواند یكبار و در یك شعبه اخذ رأی با ارائه شناسنامه رأی بدهد.
تبصره- كلیه رأی دهندگان دور دوم منحصراً در حوزه انتخابیه ای كه در دور اول انتخابات رأی داده اند، شركت خواهند نمود.
ماده 8- اخذ رأی در سراسر كشور در یك روز و حداقل به مدت 10 ساعت به عمل می آید و در صورت لزوم قابل تمدید می باشد.
تبصره- تشخیص ضرورت و مدت تمدید اخذ رأی به عهده وزیر كشور است.
فصل دوم - شرایط انتخاب كنندگان و انتخاب شوندگان
ماده 9- انتخاب كنندگان باید دارای شرایط زیر باشند.
الف - تابعیت جمهوری اسلامی ایران
ب - داشتن پانزده سال تمام در روز اخذ رأی دور اول
ماده 10- اشخاص زیر از حق انتخاب كردن، محرومند.
الف - صغار و مجانین
ب - محرومین از حقوق اجتماعی
ماده 11- انتخاب شوندگان باید دارای شرایط زیر باشند.
الف - اشتهار به دیانت و وثوق و شایستگی اخلاقی
ب - آشنائی كامل به مبانی اجتهاد، با سابقه تحصیل در حوزه های علمیه بزرگ، در حدی كه بتوانند افراد صالح برای مرجعیت و رهبری را تشخیص دهند.
ج - بینش سیاسی، اجتماعی و آشنائی با مسائل روز
د - معتقد بودن به نظام جمهوری اسلامی ایران
ه - نداشتن سوابق سوء سیاسی و اجتماعی
تبصره 1- داوطلبان عضویت در مجلس خبرگان، باید گواهی سه نفر از استادان معروف درس خارج حوزه های علمیه مبنی بر واجد شرایط بودن خود را در زمان ثبت نام ارائه و تسلیم دارند.
تبصره 2- كسانی كه رهبر صریحاً و یا ضمناً اجتهاد آنان را تأیید كرده است و كسانی كه در مجامع علمی یا نزد علماء بلاد خویش شهرت به اجتهاد دارند نیازمند به ارائه گواهی مذكور نمی باشند.
تبصره 3- شرط سكونت، تولد و توطن در حوزه انتخابیه برای انتخاب كنندگان و انتخاب شوندگان لازم الرعایه نیست.
تبصره 4- چنانچه اعضاء شورای نگهبان داوطلب نمایندگی مجلس خبرگان گردند نمی توانند نسبت به انتخابات استانی كه از آنجا داوطلب شده اند نظارت و اتخاذ تصمیم نمایند.
فصل سوم - نحوه اعلام داوطلبی و رسیدگی به صلاحیت داوطلبان
ماده 12- پس از وصول دستور مقام رهبری یا شورای رهبری مبنی بر انجام انتخابات خبرگان، وزارت كشور موظف است حداكثر ظرف ده روز مراتب و تاریخ شروع ثبت نام داوطلبان را با استفاده از وسائل ارتباط جمعی به اطلاع عموم برساند.
تبصره- فرماندار مراكز حوزه های انتخابیه (فرمانداران شهرستان های مراكز استان) موظفند تاریخ شروع و محل ثبت نام و شرایط آن را با انتشار آگهی و استفاده از رسانه های گروهی به اطلاع داوطلبان و اهالی حوزه انتخابیه (استان) برسانند. این آگهی باید حداقل پنج روز قبل از تاریخ شروع ثبت نام منتشر گردد.
ماده 13- داوطلبان عضویت در مجلس خبرگان، باید چهارده روز از تاریخ شروع ثبت نام شخصاً یا به وسیله نماینده قانونی به فرمانداری مركز استان مراجعه و پرسشنامه اعلام داوطلبی را تكمیل و همراه با فتوكپی كلیه اوراق شناسنامه و 12 قطعه عكس جدید 4 * 6 خود به انضمام گواهی سه نفر از اساتید درس خارج حوزه های علمیه به فرمانداری مركز استان تسلیم و رسید دریافت دارند.
ماده 14- فرماندار مركز استان موظف است بلافاصله بعد از پایان مهلت ثبت نام سوابق و مدارك داوطلبان را در اختیار هیأت اجرایی مركز حوزه انتخابیه قرار دهد. هیأت اجرایی مذكور مكلف است با حضور ناظران شورای نگهبان حداكثر ظرف سه روز با بررسی سوابق و مدارك داوطلبان نظریه صریح و مستدل خود را نسبت به هر یك از داوطلبان جداگانه و به تفكیك و با تنظیم صورت جلسه اعلام دارد. فرمانداری شهرستان مركز استان باید بدون اتلاف وقت و به محض دریافت نظریه هیأت اجرایی اصل و دو نسخه از فتوكپی پرسشنامه و سه برگ فتوكپی كلیه اوراق شناسنامه و 6 قطعه عكس و اصل و دو برگ فتوكپی گواهی اساتید درس خارج حوزه علمیه مربوط به هر یك از داوطلبان را همراه با دو نسخه صورت جلسه حاوی نظریه هیأت اجرایی وسیله پیك مخصوص و مطمئن سریعاً به ستاد انتخابات كشور ارسال دارد.
ماده 15- ستاد انتخابات كشور پس از دریافت مدارك مربوط به ثبت نام داوطلبان دو نسخه از مدارك مذكور را به هیأت نظارت مركزی تسلیم می دارد، و هیأت اگر نظری داشته باشد اضافه كرده و فتوكپی شناسنامه و اصل پرسشنامه و گواهی اساتید را در اختیار شورای نگهبان قرار می دهد.
ماده 16- شورای نگهبان ظرف هفت روز از تاریخ وصول مدارك داوطلبان هر استان رسیدگی لازم معمول و نظر خود را به وسیله هیأت نظارت مركزی به ستاد انتخابات كشور اعلام می دارد.
ماده 17- ستاد انتخابات كشور موظف است بلافاصله پس از وصول نظریه كتبی شورای نگهبان اسامی داوطلبان تأیید شده هر استان را با استفاده از رسانه های گروهی (رادیو و تلویزیون) به اطلاع عموم رسانده و مراتب را به فرمانداری مركز حوزه انتخابیه اعلام دارد.
ماده 18- فرمانداران مراكز حوزه انتخابیه بلافاصله پس از دریافت اسامی داوطلبان مراتب را ضمن انتشار آگهی با استفاده از رسانه های گروهی به اطلاع اهالی حوزه انتخابیه استان می رسانند.
فصل چهارم - تبلیغات
ماده 19- به منظور تضمین برخورداری یكسان نامزدهای خبرگان از امكانات دولتی و بازرسی و كنترل نحوه تبلیغات نامزدها، در هر استان كمیسیونی به نام كمیسیون بازرسی تبلیغات انتخاب خبرگان در محل استانداری و بنا به دعوت استاندار تشكیل می گردد. ماده 20 اعضای كمیسیون بازرسی تبلیغات انتخابات خبرگان عبارتند از :
استاندار
دادستان عالی ترین دادگاه محلی
رئیس ناظران شورای نگهبان در استان یا نماینده منتخب شورای نگهبان
مدیر یا سرپرست صدا و سیمای جمهوری اسلامی مركز استان یا استان مجاوری كه صدا و سیما دارد
ماده 21- برنامه های تبلیغاتی رادیو تلویزیون نامزدهای انتخابات خبرگان باید قبل از پخش، ضبط شود و از نظر كمیسیون بازرسی تبلیغات بگذرد.
ماده 22- نامزدهای انتخاباتی خبرگان كه صلاحیت آنان توسط شورای نگهبان تأیید و از طرف وزارت كشور اعلام شده، هر یك حق دارند به طور مساوی از امكانات صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در مركز استان استفاده نمایند.
ماده 23- فعالیت های انتخاباتی نامزدها، رسماً از تاریخ اعلام اسامی آنها وسیله وزارت كشور شروع، و 24 ساعت قبل از شروع اخذ رأی خاتمه می پذیرد.
ماده 24- فعالیت انتخاباتی دور دوم از تاریخ اعلام رسمی نتایج قطعی آراء دور اول شروع و تا 24 ساعت قبل از شروع اخذ رأی دور دوم، ادامه می یابد.
ماده 25- نامزدهای خبرگان، با هر سمتی كه داشته باشند به طور یكسان مشمول این مقررات بوده و نباید تحت هیچ عنوان، بیش از آنچه توسط كمیسیون بازرسی تبلیغات تعیین شده، از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران استفاده نمایند. صدا و سیما نیز نباید از هنگام انتشار پذیرش نامزدی تا تعیین نتیجه برنامه های دیگر آنها را پخش كند.
ماده 26- استفاده از وسائل، پرسنل ، و سایر امكانات اداری دولتی و مؤسسات وابسته به دولت و نهادهای انقلاب اسلامی كه از بودجه عمومی كشور استفاده می نمایند، برای تبلیغات كلیه نامزدهای خبرگان، اكیداً ممنوع است.
ماده 27- الصاق اعلامیه، پوستر ، و هرگونه آگهی تبلیغاتی روی علائم راهنمائی، تابلوی بیمارستان ها و تابلوی مدارس و سایر مؤسسات آموزشی و سازمان های عمومی و ادارات دولتی و سازمان های وابسته به دولت و اتومبیل های دولتی و اتوبوس های شركت واحد اتوبوسرانی در سراسر كشور ممنوع بوده و مأمورین انتظامی مكلفند نسبت به برداشتن و از بین بردن چنین اوراق تبلیغاتی اقدام نمایند و در صورت مشاهده متخلفین، آنان را جلب و به منظور تعقیب قانونی به مقامات قضائی تحویل دهند.
تبصره- در صورتی كه مطبوعات و نشریات یومیه، هفتگی و ماهانه، در زمان ممنوعیت تبلیغات انتخابات، عكس و خبر و مطالبی بر له یا علیه یكی از نامزدهای خبرگان چاپ و منتشر نمایند، ناشر یا ناشرین بر طبق مقررات مسئول خواهند بود.
ماده 28- گزارش هرگونه سوء استفاده تبلیغاتی یا تخلف از مقررات قانونی، در كمیسیون بازرسی تبلیغات استان مورد بررسی قرار می گیرد و در صورت اثبات تخلف مراتب رسماً از طریق وسائل ارتباط جمعی وسیله استاندار به اطلاع عمومی خواهد رسید.
فصل پنجم - هیأت اجرایی و وظایف آن
ماده 29- ظرف پنج روز از تاریخ اعلام وزارت كشور از طریق رسانه های گروهی مبنی بر شروع انتخابات خبرگان و قبول داوطلبی در مركز هر استان هیات اجرایی انتخابات به ریاست فرماندار یا سرپرست فرمانداری شهرستان مركز استان و باعضویت رئیس كل یا سرپرست دادگستری استان، مدیر كل یا سرپرست اداره كل آموزش و پرورش استان، مدیر كل یا سرپرست اداره كل ثبت احوال استان و پنج نفر از معتمدین كه لااقل یك نفر از پنج نفر روحانی باشد تشكیل می گردد.
تبصره- در استان های كه دادگستری استان تشكیل نشده ، بالاترین مقام قضائی مركز استان، به جای رئیس كل دادگستری استان، عضویت هیات اجرایی را خواهد داشت.
ماده 30- نحوه تعیین 5 نفر مذكور در ماده 29 بدین صورت است:
فرماندار مركز استان، رئیس كل دادگستری، مدیر كل آموزش و پرورش و مدیر كل ثبت احوال تشكیل جلسه داده، 25 نفر از روحانیون و معتمدین اقشار مردم حوزه انتخابیه را انتخاب وبا تنظیم صورت جلسه به فرماندار مركز استان معرفی می نمایند.
ماده 31 - 25 نفر معتمدین منتخب موضوع ماده 30 بنا به دعوت فرماندار مركز استان ظرف دو روز پس از انتخاب، تشكیل جلسه داده و پس از حضور دو سوم مدعوین (17 نفر) از بین خود یا خارج، 5 نفر را به عنوان معتمدین اصلی و 5 نفر را به عنوان معتمدین علی البدل هیات اجرایی با رای مخفی و به اكثریت نسبی آراء انتخاب می نمایند.
ماده 32- فرماندار مركز استان مكلف است از 5 نفر معتمدین اصلی انتخاب شده برای شركت در جلسات هیات اجرایی انتخابات خبرگان حوزه انتخابیه دعوت به عمل آورد.
ماده 33- بلافاصله پس از اعلام وزارت كشور از طریق رسانه های گروهی فرماندار مركز استان موظف است كه دستور تشكیل هیات اجرایی شهرستان های تابعه استان صادر و به فرمانداری مربوطه ابلاغ نماید.
ماده 34- پس از وصول دستور فرماندار مركز حوزه انتخابیه (فرماندار شهرستان مركز استان) در مركز هر شهرستان هیات اجرایی شهرستان به ریاست فرماندار یا سرپرست فرمانداری و با عضویت عالی ترین مقام قضائی دادگستری شهرستان و آموزش و پرورش و ثبت احوال و 5 نفر از روحانیون و معتمدین شهرستان تشكیل می شود.
برای انتخاب روحانیون و معتمدین عضو هیات اجرایی شهرستان، مقامات اداری هیات اجرایی در اولین جلسه خود 25 نفر از اقشار مختلف مردم شهرستان را انتخاب و با تنظیم صورت جلسه به فرماندار معرفی می نماید.
ماده 35- فرماندار مكلف است بلافاصله پس از دریافت اسامی 25 نفر روحانیون و معتمدین منتخب مقامات اداری هیات اجرایی شهرستان از آنان دعوت به عمل آورد كه حداكثر ظرف دو روز تشكیل جلسه دهند.
ماده 36 - 25 نفر روحانیون و معتمدین موضوع ماده 34 پس از حضور و دو سوم مدعوین (17 نفر) از بین خود یا خارج 5 نفر را به عنوان معتمدین اصلی و 5 نفر را به عنوان معتمدین علی البدل هیات اجرایی با رای مخفی و اكثریت نسبی آراء انتخاب و با تنظیم صورت جلسه به فرماندار معرفی می نماید تا نسبت به دعوت آنان برای شركت در جلسات هیات اجرایی دعوت به عمل آورد.
ماده 37- بلافاصله پس از انتخاب معتمدین و تشكیل هیات اجرایی مركز شهرستان فرماندار موظف است دستور تشكیل هیات اجرایی بخش های تابعه را صادر و به بخشداران مربوطه ابلاغ نماید.
ماده 38- پس از وصول دستور فرماندار در مركز هر بخش، هیأت اجرایی بخش به ریاست بخشدار یا سرپرست بخشداری و با عضویت عالی ترین مقام قضائی بخش و آموزش و پرورش و چهار نفر از روحانیون و معتمدین بخش تشكیل می شود.
برای انتخاب روحانیون و معتمدین عضو هیأت اجرایی بخش سه نفر مقامات اداری هیأت اجرایی، در اولین جلسه خود 21 نفر از اقشار مختلف مردم بخش را انتخاب و با تنظیم صورت جلسه به بخشدار معرفی می نمایند.
تبصره- در صورت عدم وجود هر یك از مقامات اداری مذكور در ماده 38 بخشدار از سایر مسؤولین ادارات بخش برای شركت در هیأت اجرایی دعوت به عمل می آورد.
ماده 39- بخشدار موظف است بلافاصله پس از دریافت اسامی 21 نفر روحانیون و معتمدین منتخب مقامات اداری هیأت اجرایی بخش از آنان دعوت به عمل آورد حداكثر ظرف یك روز تشكیل جلسه دهند.
ماده 40- 21 نفر روحانیون و معتمدین موضوع ماده 38 پس از حضور دو سوم مدعوین (14 نفر) از بین خود یا خارج 4 نفر را به عنوان معتمدین اصلی و 4 نفر را به عنوان معتمدین علی البدل هیأت اجرایی با رأی مخفی و به اكثریت نسبی آراء انتخاب و با تنظیم صورت جلسه به بخشدار معرفی می نمایند تا برای شركت در جلسات هیأت اجرایی از آنان دعوت به عمل آورد.
ماده 41- مقامات اداری كه بنا به اقتضای شغل خود به عضویت هیأت اجرایی حوزه انتخابیه (استان) یا شهرستان و یا بخش در می آیند تا زمانی كه از سمت اداری خود مستعفی و یا بركنار نشده اند، مكلف و موظف به شركت در جلسات هیأت اجرایی می باشند و عدم شركت تعمدی و غیرموجه آنان در جلسات هیأت اجرایی تمرد از انجام وظایف قانونی محسوب می گردد.
ماده 42- فرمانداران و بخشداران موظفند بلافاصله پس از غیبت مقامات اداری عضو هیأت اجرایی، مراتب را با ذكر علت غیبت به ستاد انتخابات كشور اعلام دارند.
ماده 43- هرگاه در جریان انتخابات یك یا چند نفر ار معتمدین هیأت اجرایی دو جلسه متوالی یا چهار جلسه متناوب از حضور در جلسات هیأت اجرایی خودداری نمایند، به جای آنان به ترتیب تعداد رأی از معتمدین علی البدل وسیله فرماندار و یا بخشدار دعوت به عمل خواهد آمد.
در هر حال تا زمانی كه اكثریت اعضای هیأت اجرایی باقی هستند، اقدامات هیأت قانونی است.
ماده 44- هر گاه معتمدین هیأت اجرایی با استعفا یا عدم حضور خود هیأت اجرایی را از اكثریت ساقط كنند، مقامات اداری عضو هیأت می توانند رأساً از معتمدین صلاحیت دار به جای آنان انتخاب و وسیله فرماندار و یا بخشدار از منتخبین جدید برای شركت در جلسات دعوت نمایند.
ماده 45- هیأت های اجرایی بخش ها بلافاصله پس از انتخاب معتمدین و تكمیل عده خود تشكیل جلسه داده، تعداد و محل استقرار شعب ثبت نام و اخذ رأی را تعیین نموده و مراتب را با ارسال صورت جلسه وسیله بخشدار به فرماندار شهرستان اعلام می دارند.
ماده 46- هیأت های اجرایی شهرستان ها پس از تعیین محل استقرار شعب ثبت نام و اخذ رأی در مركز شهرستان و بخش مركزی و بررسی و تأیید مصوبات هیأت های اجرایی بخش های تابعه در مورد تعداد و محل شعب ثبت نام و اخذ رأی مراتب را صورت جلسه نموده و وسیله فرماندار شهرستان به فرماندار مركز حوزه انتخابیه (استان) اعلام می دارند.
ماده 47- هیأت اجرای مركز حوزه انتخابیه (استان) و هیأت های اجرایی شهرستان های تابع پس از بررسی و تأیید مصوبات هیأت های اجرایی بخش های تابع خود در مورد تعداد محل شعب ثبت نام و اخذ رأی مبادرت به انتشار آگهی انتخابات حاوی تاریخ برگزاری انتخابات و اوقات اخذ رأی و شرایط انتخاب كنندگان و مقررات جزائی و محل شعب ثبت نام و اخذ رأی در شهرستان می نماید.
فرمانداران شهرستان تابع استان می باید چهار نسخه از آگهی منتشره را برای فرماندار مركز استان ارسال دارند و این فرمانداری موظف است سه نسخه از كلیه آگهی های منتشره در استان را به ستاد انتخابات كشور ارسال دارد یك نسخه از این آگهی ها به هیأت نظارت مركی فرستاده می شود.
ماده 48- هیأت های اجرایی بخش ها پس از تأیید تعداد و محل استقرار شعب ثبت نام و اخذ رأی بخش مربوط ، توسط هیأت اجرایی شهرستان برای هر شعبه ثبت نام و اخذ رأی، پنج نفر از معتمدین محل را كه دارای سواد خواندن و نوشتن باشند، انتخاب و به بخشدار جهت صدور حكم معرفی می نماید.
تبصره- در صورتی كه در محل استقرار شعبه ثبت نام و اخذ رأی به تعداد كافی معتمد باسواد نباشد هیأت اجرایی بخش می تواند افراد را از خارج برای آن شعبه انتخاب و با حكم بخشدار اعزام نماید.
ماده 49- فرمانداران و بخشداران موظفند حداقل نسبت به تعیین و استقرار سه نفر مأمور انتظامی برای هر شعبه ثبت نام و اخذ رأی اقدام نمایند در صورتی كه مأمور انتظامی به حد كفایت نباشد می توانند از پاسداران انقلاب اسلامی دعوت نمایند.
ماده 50- تصمیمات هیأت های اجرایی با اكثریت آراء اعضای هیأت معتبر است.
ماده 51- اعضای شعب ثبت نام و اخذ رأی از بین خود یك رئیس، یك نایب رئیس و سه منشی انتخاب می نمایند.
ماده 52- فرمانداران موظفند مستقیماً یا با تفویض اختیار به بخشداران تابعه برای هر یك از شعب ثبت نام و اخذ رأی یك نفر نماینده تعیین و اعزام دارند.
ماده 53- هیأت های اجرایی انتخابات خبرگان در سطح استان تحت ریاست فرماندار مركز استان و در شهرستان ها به ریاست فرماندار و در بخش ها به ریاست بخشدار محل مسؤول برگزاری و صحت جریان انتخابات حوزه مأموریت خود می باشند.
تبصره- در كلیه مراحل برگزاری انتخابات خبرگان فرمانداران و هیأت های اجرایی شهرستان های تابعه استان موظف به اجرای دستورات قانونی فرماندار مركز استان و هیأت اجرایی حوزه انتخابیه (استان) می باشد.
ماده 54- چون در بخش های مركزی شهرستان ها، هیأت اجرایی تشكیل نمی شود لذا كلیه وظایف بخشدار و هیأت های اجرایی بخش های مركزی در امور انتخابات برعهده فرماندار و هیأت اجرایی مركز شهرستان محل است.
ماده 55- هیأت اجرایی بخش با تصویب هیأت اجرایی شهرستان و اطلاع هیأت اجرایی مركز حوزه انتخابیه (استان) می تواند برای مناطق صعب العبور و كوهستانی و مسافت های دور كه تشكیل شعب ثبت نام و اخذ رأی مقدور نباشد شعبه ثبت نام و اخذ رأی سیار تعیین نماید.
ماده 56- هیأت های اجرایی باید ترتیبی اتخاذ نمایند كه یك روز قبل از روز اخذ رأی محل شعب ثبت نام و اخذ رأی آماده و اعضای شعب در محل مستقر شوند.
ماده 57- برگ های انتخابات دارای دو قسمت است كه از محل نقطه چین از هم جدا می شوند.
قسمت اول تعرفه انتخابات محسوب می گردد و روی آن مشخصات رأی دهنده نوشته می شود و قسمت دوم ورقه رأی است كه به رأی دهنده تسلیم می گردد.
ماده 58- هرگاه بعضی از شعب ثبت نام و اخذ رأی به علل مختلف از عهده قرائت آراء و تكمیل صورت جلسه برنیایند هیأت اجرایی رأساً نسبت به شمارش و قرائت آراء و تكمیل صورت جلسه شعبه مذكور اقدام خواهد كرد.
ماده 59- مسؤولیت نگهداری و حفاظت كلیه اوراق و لوازم انتخاباتی و صندوق های رأی تا تحویل به اعضای شعبه ثبت نام و اخذ رأی بر عهده نماینده فرماندار می باشد.
ماده 60- مسؤولیت نگاهداری و حفاظت مدارك انتخاباتی و صندوق های اخذ رأی تا تحویل به هیأت اجرایی شهرستان برعهده بخشدار یا سرپرست بخشداری است.
ماده 61- مسؤولیت نگاهداری و حفاظت اوراق و مدارك و صندوق های اخذ رأی تا وصول دستور امحاء آنها از طرف ستاد انتخابات كشور بر عهده فرماندار یا سرپرست فرمانداری است.
ماده 62- ستاد انتخابات كشور پس از وصول نظریه شورای نگهبان مبنی بر خاتمه انتخابات هر استان دستور امحاء تعرفه و اوراق رأی را صادر خواهد نمود. نظر شورای نگهبان به وسیله هیأت نظارت مركزی به ستاد انتخابات كشور ابلاغ می گردد.
فصل ششم - نظارت شورای نگهبان
ماده 63- وزارت كشور پس از كسب نظر شورای نگهبان آمادگی برای اجرای انتخابات را به استحضار رهبر یا شورای رهبری می رساند و دستور مقام رهبری را به شورای نگهبان اعلام می دارد.
ماده 64-پیش از شروع انتخابات از سوی شورای نگهبان 5 نفر از افراد مسلمان مطلع و مورد اعتماد، دارای حسن سابقه، با اكثریت مطلق آراء اعضای شورا نگهبان به عنوان «هیأت مركزی نظارت بر انتخابات خبرگان» انتخاب و به وزارت كشور معرفی می شوند.
تبصره- از پنج نفر عضو هیأت مركزی نظارت، حداقل یك نفر باید از فقهای شورای نگهبان باشد.
ماده 65- هیأت مركزی نظارت شورای نگهبان بر كلیه مراحل و جریان های انتخاباتی و اقدامات وزارت كشور كه در امر انتخابات مؤثر است و هیأت های اجرایی و آنچه مربوط به صحت انتخابات می شود، نظارت خواهد كرد.
ماده 66- هیأت مركزی نظارت شورای نگهبان بر كلیه مراحل و جریان های انتخاباتی و اقدامات وزارت كشور كه در امر انتخابات مؤثر است و هیأت های اجرایی و آنچه مربوط به صحت انتخابات می شود، نظارت خواهد كرد.
ماده 67- شورای نگهبان در هر مورد كه صلاح بداند، می تواند رأساً تمام یا برخی از ناظرین را انتخاب نماید.
ماده 68- شورای نگهبان در صورت مشاهده تعلل یا مسامحه یا قصور در انجام وظیفه از طرف هر یك از اعضای هیأت مركزی نظارت بر انتخابات نسبت به بركناری یك یا تمام اعضای هیأت مذكور اقدام و جانشین آنان را تعیین و معرفی خواهد كرد.
ماده 69- هیأت مركزی نظارت شورای نگهبان بر انتخابات خبرگان می تواند در صورت مشاهده تخلف یا قصور ناظرین حوزه انتخابیه نسبت به بركناری و تعیین و معرفی جانشین آنان اقدام نمایند.
ماده 70- در صورت بركناری یا استعفاء و یا بروز هرگونه حادثه ای كه منجر به عدم امكان شركت یك یا چند نفر از اعضای هیأت مركزی نظارت بر انتخابات و یا ناظرین حوزه انتخابیه در جلسات بشود، به ترتیب جانشین آنان از طرف شورای نگهبان یا هیأت مركزی نظارت انتخاب و معرفی می شود.
ماده 71- هیأت مركزی نظارت شورای نگهبان بر انتخابات خبرگان در اولین جلسه از بین خود نسبت به انتخاب رئیس، یك نایب رئیس، یك دبیر، سخنگو و منشی اقدام می نماید و محل كار خود را تعیین و به ستاد انتخابات كشور اعلام می دارد.
تبصره- هیأت مركزی نظارت شورای نگهبان بر انتخابات خبرگان می تواند برای انجام مسؤولیت محوله، محل كار خود را در وزارت كشور قرار دهد.
ماده 72- جلسات هیأت مركزی نظارت شورای نگبان با حضور چهار نفر رسمیت می یابد و تصمیمات آن با حداقل سه رأی معتبر است.
ماده 73- كلیه نظرات و تصمیمات شورای نگهبان كه با رعایت قانون انتخابات خبرگان و آئین نامه اجرایی آن اتخاذ و به وزارت كشور و هیأت مركزی نظارت بر انتخابات ابلاغ می گردد، قطعی و لازم الاجرا است.
ماده 74- شورای نگهبان می تواند برحسب نظارت مستقلاً انتخابات را در هر یك از مراحل در كل و یا بعضی مناطق حوزه انتخابیه با ذكر دلیل باطل اعلام كند.
ماده 75- ابطال كل انتخابات یك حوزه انتخابیه یا توقف انتخابات و همچنین ابطال انتخابات شعبی كه در سرنوشت انتخابات حوزه انتخابیه تأثیر تعیین كننده دارند، از اختیارات خاص شورای نگهبان است.
ماده 76- هیأت مركزی نظارت شورای نگهبان بر انتخابات خبرگان در اجرای ماده 66 نسبت به تعیین ناظر یا ناظرین بر انتخابات هر حوزه انتخابیه اقدام و یك نسخه از صورت جلسه انتخاب ناظرین و رونوشت احكام صادره را به ستاد انتخابات كشور ارسال می دارد.
ماده 77- ستاد انتخابات كشور بلافاصله پس از دریافت صورت جلسه مربوط به انتخاب ناظرین هر حوزه انتخابیه، مراتب را به فرماندار شهرستان مركز استان ابلاغ می نماید.
ماده 78- گزارشاتی كه ناظرین به هیأت مركزی نظارت شورای نگهبان بر انتخابات خبرگان واصل می شود، در جلسات هیأت مركزی نظارت مطرح و مورد بررسی قرار می گیرد.
ماده 79- شكایاتی كه در جریان برگزاری انتخابات از هیأت های اجرایی و ناظرین شورای نگهبان و مباشرین وزارت كشور به هیأت مركزی نظارت شورای نگهبان بر انتخابات خبرگان واصل می شود، در جلسه هیأت مركزی نظارت مطرح و حسب اهمیت موضوع یكی از طرق زیر مورد رسیدگی قرار می گیرد.
الف - ارسال شكایت به ناظرین استان جهت رسیدگی و اعلام نتیجه گی و اعلام
ب - اعزام بازرس از مركز
تبصره 1- هیأت مركزی نظارت شورای نگهبان بر انتخابات خبرگان می تواند بازرسان اعزامی خود را از بین كارمندان دولت انتخاب نماید.
وزارتخانه ها و سازمان های دولتی و وابسته به دولت مكلفند با مأموریت كارمندانی كه در جریان انتخابات همكاری می نمایند، موافقت نموده و مدت مأموریت آنان را جزء خدمت اداری محسوب دارند.
تبصره 2- هیأت مركزی نظارت شورای نگهبان رونوشت احكام بازرسان اعزامی را به استانداری یا فرمانداری یا بخشداری مربوط و ستاد انتخابات استان و ستاد انتخابات كشور ارسال می دارد.
ماده 80- هیأت مركزی نظارت شورای نگهبان بر انتخابات خبرگان نواقص قانونی مشاهده شده در انتخابات را جهت رفع نقص به ستاد انتخابات كشور اعلام می دارد، مگر اینكه نواقص انتخابات در حدی باشد كه صحت آن را مورد تردید قرار دهد و در این صورت، مراتب را با اطلاع ستاد انتخابات كشور و با ذكر دلائل و ارسال مستندات به شورای نگهبان جهت بررسی و اتخاذ تصمیم نهائی اعلام می دارد.
ماده 81- در صورت وصول گزارش فوری از طرف ستاد انتخابات كشور در مورد انتخابات خبرگان موضوع با قید فوریت در هیأت مركزی نظارت بررسی و اتخاذ تصمیم می شود.
ماده 82- یك نسخه از صورت جلسات هیأت مركزی نظارت بر انتخابات جهت اطلاع و ضبط سوابق انتخاباتی به ستاد انتخابات كشور ارسال می گردد.
ماده 83- هیأت مركزی نظارت شورای نگهبان بر انتخابات خبرگان در پایان انتخابات هر حوزه انتخابیه گزارش كامل و جامعی از جریانات انتخابات، ضمن اظهار نظر صریح برای استحضار شورای نگهبان تهیه و دو نسخه از آن از جهت اطلاع به ستاد انتخابات كشور نیز اعلام می دارد.
ماده 84- فرمانداران و بخشداران، پس از دریافت اسامی ناظران از آنها برای نظارت بر انتخابات دعوت می كنند.
ماده 85- ناظر یا ناظرین استان به كلیه گزارشاتی كه از طرف ناظر یا ناظرین شهرستان ها و بخش ها و ستاد انتخابات استانداری در زمینه انتخابات می رسد دقیقاً رسیدگی نموده و نسبت به مسائل مطروحه اظهار نظر كرده ، مراتب را صورت جلسه می نماید و حسب اهمیت موضوع به یكی از طرق زیر اقدام می كنند.
الف - اعلام نظر به ستاد انتخابات استانداری جهت رفع نواقص ستانداری جه
ب - ارسال گزارش جامع به هیأت مركزی نظارت بر انتخابات
ماده 86- ناظر یا ناظرین شورای نگهبان در استان و یا شهرستان و یا بخش در كلیه مراحل انتخابات در جلسات و مذاكرات هأت اجرایی بدون حق رأی شركت نمودن و مستقیماً بر نحوه برگزاری انتخابات نظارت می نمایند.
ماده87- ناظر یا ناظرین استان در اولین فرصت به انتخاب و صدور احكام ناظرین حوزه های فرعی در صورتی كه مستقیماً به وسیله هیأت نظارت مركزی شورای نگهبان انتخاب نشده باشند اقدام و رونوشت احكام صادره را حسب مورد به استانداری، فرمانداری یا بخشداری مربوطه ارسال می دارند.
ماده 88- در مواقعی كه ناظرین استان به مواردی برخورد نمایند كه در توقف و یا ابطال كلی و یا نتیجه انتخابات مؤثرند، نظر خود را با ذكر دلایل صورت جلسه نموده و همراه با مستندات ، به هیأت مركزی نظارت جهت بررسی و اظهار نظر و گزارش به شورای نگهبان ارسال می دارد.
ماده89- ناظر یا ناظرین شورای نگهبان در كلیه سطوح انتخابات( شعبه ثبت نام، اخذ رأی بخش، شهرستان و استان) وظیفه مراقبت بر اجرای دقیق موازین قانونی را بر عهده دارند و چنانچه مواردی از تخلف و یا تعلل را مشاهده نمایند، موظفند نسبت به گزارش آن با رعایت سلسله مراتب اقدام نمایند.
ماده90- به طور كلی در هر مورد كه ناظرین تعیین شده، بیش از دو نفر باشند یك نفر را از بین خود با اكثریت آراء به عنوان رئیس انتخاب می نمایند و چنانچه اكثریت حاصل نشد، یك نفر را از بین خود به قید قرعه به عنوان رئیس انتخاب می نمایند.
ماده91- در مورد نحوه تعیین تعداد ناظر یا ناظرین، استان ها، شهرستان ها، بخش ها و شعب ثبت نام و اخذ رأی ، هیأت مركزی نظارت بر انتخابات خبرگان منتخب شورای نگهبان، به اكثریت آراء تصمیم می گیرد.
وظایف ناظرین شعب ثبت نام و اخذ رأی
ماده 92- ناظرین شعب ثبت نام و اخذ رأی كه در صورت لزوم ممكن است از بین كارمندان دولت نیز انتخاب گردند پس از دریافت ابلاغ نظارت در معیت اعضاء شعبه ثبت نام و اخذ رأی و نماینده فرماندار به محل شعبه ثبت نام و اخذ رأی عزیمت می نمایند و در روز اخذ رأی و یك ساعت قبل از شروع به كار باید در محل شهبه ثبت نام و اخذ رأی حضور یافته و تا پایان شمارش آراء و تنظیم صورت جلسه محل شعبه را ترك ننمایند.
ماده93- ناظرین شعب ثبت نام و اخذ رأی حق مداخله یا اعمال نظر در انتخابات را ندارند و مكلفند به محض مشاهده هر گونه تخلف از قانون و آئین نامه انتخابات مراتب را به نماینده فرماندار مستقر در محل شعبه ثبت نام و اخذ رأی یا رئیس شعبه تذكر داده و عنداللزوم به اطلاع هیأت نظارت بخش، شهرستان، استان یا هیأت مركزی خواهند رسانید.
ماده 94- هیأت های اجرایی و مسؤولین وزارت كشور در حوزه انتخابیه مكلفند مدارك مورد تقاضای ناظرین منتخب شورای نگهبان را كه جهت تنظیم گزارش لازم دارند در اختیار آنها قرار دهند.
ماده 95- نحوه انجام وظیفه ناظرین شعب ثبت نام و اخذ رأی به شرح دستورالعمل زیر خواهد بود. دستورالعمل وظایف ناظران شعب ثبت نام و اخذ رأی
بررسی تابلوی نام داوطلبان كه باید به ترتیب حروف الفبا با خط بسیار درشت در داخل و خارج حوزه نصب شده باشد و همچنین بررسی محل استقرار شعبه اخذ رأی و انطباق آن با آگهی انتخابات هیأت اجرایی مركز حوزه انتخابیه(استان). مركز حوزه انتخابیه (استان).
بررسی نحوه نصب پرده (تابلو) شعبه اخذ رأی به نحوی كه تابلو شعبه اخذ رأی قابل رویت باشد.
بررسی محل استقرار محل اخذ رأی از لحاظ مسؤولیت تردد برای رأی دهندگان
بررسی وضعیت و موقعیت شعبه اخذ رأی در موارد زير:
الف - آیا نماینده فرماندار كه به حكم وظیفه قانونی لازم است قبل از شروع برنامه اخذ رأی در محل شعبه مستقر شده باشد، حضور دارد؟
ب - آیا نماینده فرماندار به وظایف قانونی خود اعم از نظارت و كنترل شعبه اخذ رأی و صدور برگ انتخابات عمل می نماید؟
پ - آیا نماینده فرماندار برای جلوگیری از ازدحام رأی دهندگان لزوماً برای تسریع در صدور برگ انتخابات از وجود افراد باسواد استفاده نموده است؟
ث - آیا لوازم و وسائل شعبه اخذ رأی برای انجام وظایف اعضای شعبه اخذ رأی مناسب و كافی است؟
ج - آیا كوشش شده است كه محل استقرار صندوق رأی در اتاقی باشد كه حتی المقدور دو در ورود و خروج داشته باشد؟
چ - آیا تعداد محافظان صندوق (مأمورین شهربانی و ژاندارمری و پاسداران انقلاب ) برای حفاظت صندوق و شعبه ثبت نام و اخذ رأی لااقل از سه نفر كمتر نمی باشد؟ و آیا دقت كافی در بازرسی بدنی افراد جهت جلوگیری از ورود افراد مسلح به محل شعبه اخذ رأی انجام می گیرد؟
ح - در صورتی كه افرادی مزاحمت رأی دهندگان را فراهم می نمایند، آیا محافظان صندوق و یا نماینده فرماندار تدبیر لازم را اتخاذ می نماید؟
خ - آیا برای جلوگیری از انجام فعالیت غیرقانونی افرادی كه به نحوی در امر اخذ رأی دخالت می نمایند و یا قصد اعمال نظرات شخصی دارند و احیاناً برای رأی دهندگان در انتخابات خبرگان تكلیف بخصوص تعیین می نمایند نماینده فرماندار تدابیر لازم اتخاذ می نماید و با كمك محافظان صندوق و همكاری اعضای شعبه از عمل غیرقانونی اشخاص ممانعت به عمل می آورد؟
د - آیا قبل از شروع اخذ رأی و یا در پایان اخذ رأی صندوق های اخذ رأی صندوق های اخذ آراء مطابق مقررات لاك و مهر شده و می شوند؟
ذ - آیا اعضای پنج نفری شعبه اخذ رأی رأساً اقدام به رأی گیری می نمایند و یا اینكه افراد غیر مسؤول در امر اخذ رأی دخالت كرده و نسبت به انجام برنامه اخذ رأی مشاركت غیرقانونی دارند؟
بررسی و نظارت در نحوه شمارش و قرائت آراء ریخته شده در صندوق های رأی.
رعایت دقیق ساعت شروع و خاتمه رأی گیری، به نحوی كه دیرتر از وقت مقرر شروع نشده و قبل از اینكه تمام مراجعین رأی خود را داده باشند، خاتمه نیابد.
بررسی در خصوص اینكه هنگام شمارش و قرائت آراء چه تعداد اعضای شعبه حضور داشته اند؟ (كلیه اعضای شعبه باید حضور داشته باشند).
آیا نسبت به محافظت از صندوق اخذ آراء پس از شمارش و قرائت آراء و تنظیم صورت جلسه اقدام لازم به عمل آمده است؟
صندوق های اخذ رأی پس از خاتمه كار و تنظیم صورت جلسه توسط چه كسانی به هیأت اجرایی تحویل شده است؟
بررسی، نظارت و مراقبت در تنظیم صورت جلسه تا پایان اخذ رأی و قرائت آراء شعبه اخذ رأی .
ناظرین در كلیه موارد بدون دخالت در امور شعب ثبت نام و اخذ رأی و بدون دخالت در طریق انجام وظایف اعضای شعب و نماینده فرماندار محافظان صندوق در برطرف نمودن موانع و مشلكات كوشش می نمایند و با دادن تذكر به نماینده فرماندار امور جاری شعب اخذ رأی را به نحو مطلوب و در مسیر حقیقی اخذ رأی و قرائت آراء قرار می هند و در صورتی كه مشاهده نمایند كه تذكراتشان به نتیجه مطلوب نخواهد رسید، مراتب را به منظور حصول نتیجه وسیله ناظر، ناظرین بخش یا شهرستان به بخشدار یا فرماندار اطلاع می دهند.
هیچ فردی نباید با شناسنامه دیگری و یا به جای شخص دیگری رأی دهد، حتی اگر از نزدیكان و بستگان رأی دهنده باشند، هر فرد فقط حق دارد شخصاً و با شناسنامه خود رأی دهد.
فصل هفتم - ثبت نام و اخذ رأی
ماده 96- نماینده و اعضای شعبه ثبت نام و اخذ رأی موظفند یك ساعت قبل از زمان شروع اخذ رأی در محل شعبه حاضر شده پس از مرتب نمودن لوازم و مدارك و اطمینان از خالی بودن صندوق و لاك و مهر نمودن آن برنامه ثبت نام و اخذ رأی و قرائت آراء را به شرح زیر انجام دهند.
اول - مرحله مراجعه رأی دهندگان
1- اعضای شعب باید كوشش نمایند محل اخذ رأی در محوطه و مكانی مستقر باشد كه حداقل دو در ورود و خروج رأی دهندگان داشته باشد و چنانچه تعداد كثیری برای دادن رأی مراجعه نمایند به سهولت بتوانند در یك صف استقرار یافته و به ترتیب وارد محل اخذ رأی شوند.
2- رأی دهندگان با در دست داشتن عین شناسنامه در محل شعبه ثبت نام و اخذ رأی حضور یافته و در یك صف استقرار می یابند و به ترتیب به منظور ثبت نام و دادن رأی، وارد محوطه اخذ رأی می شوند.
دوم _ مرحله كنترل
كنترل در دو مرحله انجام می شود:
الف - كنترل شناسنامه
نماینده فرماندار یا رئیس شعبه یا هر یك از سه منشی شعبه ثبت نام و اخذ رأی با ملاحظه شناسنامه رأی دهنده موارد زیر را مورد توجه قرار می دهند.
شناسنامه به مهر اولین دوره انتخابات خبرگان ممهور نشده باشد.
شناسنامه متعلق به شخص مراجعه كننده بوده و حداقل 15 سال تمام داشته باشد.
ب - شناسنامه دارای عكس رأی دهنده باشد. در غیر این صورت یك نفر معرف كه دارای شناسنامه عكس دار باشد رأی دهنده را معرفی و هویت او را تصدیق می نماید.
كنترل و بازدید انگشت نماینده فرماندار یا رئیس شعبه و یا هر یك از سه منشی انگشت سبابه دست راست رأی دهنده را كنترل می نمایند تا آلوده به جوهر استامپ انتخابات نباشد.
در صورتی كه مراجعه كننده دارای شناسنامه ای باشد كه ممهور به مهر انتخابات دور اول خبرگان بوده دلالت بر دادن رأی در شعبه دیگری نماید و یا بر انگشت سبابه او اثر جوهر استامپ اخذ رأی دیگری مشاهده شود به دستور نماینده فرماندار توسط مأمورین انتظامی یا پاسداران انقلاب اسلامی جلب و ضمن تنظم صورت جلسه توسط رئیس شعبه تحویل مقامات ذیصلاح می گردد.
سوم - مرحله ثبت نام
پس از انجام مرحله كنترل و حصول اطمینان از اینكه شناسنامه متعلق به شخص مراجعه كننده بوده و واجد شرایط رأی دهنده می باشد و نیز در شعبه دیگری رأی نداده است، یك نفر از منشی ها نسبت به ثبت مشخصات رأی دهنده براساس شناسنامه روی برگ تعرفه « قسمت اول دفتر ثبت نام » اقدام و پس از اخذ امضاء یا اثر انگشت رأی دهنده روی برگ تعرفه را با قید تاریخ امضاء و با مهر انتخابات خبرگان ممهور می نماید.
متصدی ثبت نام پشت صفحه اول شناسنامه رأی دهنده (پشت صفحه عكس دار) را به مهر انتخابات ممهور می نماید.
كسانی كه به علت جنگ شناسنامه در اختیار ندارند به ترتیب زیر رأی خواهند داد:
الف - آنها كه كارت عكس دار بنیاد امور جنگ زدگان را دارند با همان كارت رأی می دهند.
ب - آنها كه در اردوگاه های جنگ زدگان هستند و كارت ندارند یا معرفی و امضاء مسؤول اردوگاه در تعرفه انتخاباتی رأی خود را به صندوق سیاری كه در همان اردوگاه برده می شود خواهند ریخت.
ج - آنها كه در جبهه ها هستند با معرفی و امضاء فرمانده خود در تعرفه انتخاباتی به صندوق سیار رأی می ریزند.
چهارم - مرحله اخذ رأی
1- پس از ثبت نام رأی دهنده متصدی ثبت نام برگ رأی را پس از ممهور نمودن به مهر انتخابات خبرگان از محل نقطه چین جدا كرده و به رأی دهنده تسلیم می نماید تا اسم نامزد یا نامزدهای مورد نظر خود را در دوره اول حداكثر به تعداد نمایندگان سهمیه حوزه انتخابیه و در دور دوم حداكثر به تعداد نمایندگان كسر حوزه انتخابیه بر روی آن نوشته، تا نموده و داخل صندوق اخذ رأی انداخته و پس از اینكه متصدی شعبه ثبت نام و اخذ رأی انگشت سبابه دست راست او را با جوهر مخصوص رنگ كرده از در خروجی شعبه خارج می شود، قسمت اول دفتر ثبت نام (تعرفه انتخاباتی) به صورت دفترچه های صد برگی در شعبه باقی می ماند.
2- نماینده فرماندار و اعضای شعبه ثبت نام و اخذ رأی باید ترتیبی اتخاذ نمایند كه رأی نویسی مخفی و به صورت كاملاً آزاد و بدون اعمال نفوذ شخص دیگری انجام گیرد و بنابراین افرادی كه به نحوی از انحاء در شعبه وظیفه ای به عهده دارند حق نوشتن برگ رأی برای اشخاص را ندارند و در صورتی كه رأی دهنده به هر علتی قادر به نوشتن نباشد باید از وجود افراد خارج كه مورد اعتماد وی باشند استفاده كند و اعضای شعبه نیز مراقبت خواهند كرد تا عمل خلاف قانون انجام نگیرد.
3- ناظرین شورای نگهبان در صورت مشاهده تخلف یا اعمال نفوذ موظفند مراتب را به اعضای شعبه و نماینده فرماندار تذكر دهند و آنها باید فرد یا افراد خاطی را توسط مأمورین انتظامی حاضر در شعبه جلب و مراتب را صورت جلسه و همراه خاطی تحویل مقامات ذیصلاح دهند.
4- نماینده فرماندار و رئیس شعبه ثبت نام و اخذ رأی مراقبت خواهند نمود كه هیچ فرد مسلحی وارد شعبه اخذ رأی نشود و مراقبت این افراد توسط مأمورین انتظامی در جلوی در ورودی شعبه انجام می شود.
پنجم - قرائت آراء
پس از انقضای مهلت اخذ رأی یا حصول اطمینان از اینكه كسی برای دادن رأی در محوطه اخذ رأی نمی باشد در ورودی شعبه اخذ رأی در حضور نماینده فرماندار و ناظر شورای نگهبان و محافظان صندوق بسته می شود سپس برگ های دفاتر ثبت نام (دسته های صد برگی) توسط رئیس شعبه اخذ رأی یا نایب رئیس و یا یكی از منشی ها با همكاری سایر اعضاء شمارش می گردد، سپس آراء داخل صندوق وسیله رئیس شعبه ثبت نام و اخذ رأی یا نایب رئیس با همكاری سایر اعضاء بدون قرائت شمارش می شود و در این حالت جریان قرائت آراء به یكی از طرق زیر خواهد بود.
در صورتی كه تعداد آراء داخل صندوق با تعداد اوراق دفاتر ثبت نام (تعرفه انتخاباتی) برابر بود قرائت آراء آغاز می گردد.
2- در صورتی كه تعداد آراء داخل صندوق از تعداد اوراق دفاتر ثبت نام (تعرفه انتخاباتی) بیشتر بود اوراق اضافی بدون آنكه نظریه رأی دهنده خوانده شود توسط رئیس شعبه در حضور اعضاء و نماینده فرماندار و ناظر شواری نگهبان و محافظان صندوق از كل آراء برداشته می شود و پس از آنكه پشت آنها (جمله باطل شد) با رنگ قرمز قید گردید ضمیمه صورت جلسه شده و سپس قرائت آراء آغاز می شود.
توضیح (1) در صورتی كه بین آراء مأخوذه اوراقی غیرچاپی باشد قبل از برداشت اوراق اضافی از كل آراء ابتدا اوراق غیرچاپی برداشته می شود و بقیه اوراق اضافی (اگر موجود باشد) از كل آراء و به ترتیب مذكور كنار گذاشته می شود.
توضیح (2) آراء مأخوذه آرائی است كه طبق تعرفه های انتخاباتی به صندوق ریخته می شود و چنانچه اوراق اضافی به صندوق ریخته شده باشد این اوراق به ترتیبی كه ذكر شد باطل می گردد و جزو آراء مأخوذه محسوب نمی شود.
3- در صورتی كه تعداد آراء داخل صندوق كمتر از تعداد اوراق دفاتر ثبت نام (تعرفه انتخاباتی) باشد مراتب در صورت جلسه منعكس و تعداد آراء موجود ملاك عمل قرار می گیرد و مجدداً اوراق رأی را داخل صندوق ریخته و قرائت و شمارش آراء آغاز می شود.
توضیح (1) چنانچه برگ رأی خوانا نباشد و یا نام نامزدها بیش از تعداد سهمیه استان نوشته شده باشد و یا نام رأی دهنده در آن قید شده باشد و یا غیر از برگ رأی بر روی ورقه دیگر نوشته شده باشد و یا دارای علامت مشخصه باشد باطل و مراتب در صورت جلسه قید و برگ مزبور ضمیمه صورت جلسه می گردد.
توضیح (2) چنانچه سه چهارم اوراق صندوقی باطل باشد كلیه اوراق آن صندوق باطل اعلام می گردد.
4- پس از خاتمه قرائت و شمارش آراء صورت جلسه اخذ رأی شعبه با تكمیل فرم صورت جلسه در پنج نسخه تنظیم و سپس تعداد رأی هر یك از دارندگان رأی در پشت برگ صورت جلسه در فرم مخصوص (فرم نتایج آراء انتخابات خبرگان) قید می گردد و پس از تنظیم و امضاء صورت جلسه شعبه ثبت نام و اخذ رأی وسیله نماینده فرماندار و اعضای شعبه و محافظان و ناظر شورای نگهبان كلیه اوراق و مدارك انتخاباتی و یك نسخه صورت جلسه ثبت نام و اخذ رأی را داخل صندوق رأی قرار داده و پس از لاك و مهر نمودن صندوق ها با دو نسخه صورت جلسه اخذ رأی تحویل محافظان صندوق می دهند یك نسخه صورت جلسه نیز به ناظر شورای نگهبان یا در غیاب او به نماینده فرماندار جهت تسلیم به ناظر یا ناظرین شورای نگهبان یا در غیاب او به نماینده فرماندار جهت تسلیم به ناظر یا ناظرین شورای نگهبان در مركز شهرستان تحویل می گردد. ضمناً یك نسخه از صورت جلسه نیز تا پایان انتخابات نزد رئیس شعبه باقی مانده و سپس تحویل فرماندار می شود، و رئیس شعبه اخذ رأی به اتفاق نماینده فرماندار و در صورت تمایل به همراه اعضای شعبه اخذ رأی به اتفاق محافظان صندوق به محل بخشداری و یا فرمانداری مربوط مراجعه و صندوق ها و صورت جلسه و مدارك رسماً تحویل بخشدار یا فرماندار می شود. اگر در روز اخذ رأی اشكالات و ایراداتی پدید آمده باشد باید در قسمت انتهای صورت جلسه ذكر گردد و به امضاء اعضاء شعبه و نماینده فرماندار و محافظان صندوق و ناظر شورای نگهبان (در صورت حضور) برسد.
ماده 97- هیأت اجرایی بخش پس از دریافت صندوق های اخذ رأی و صورت جلسات شعب ثبت نام و اخذ رأی حوزه بخش، نتیجه انتخابات بخش را ضمن ارسال صندوق های اخذ رأی و صورت جلسات مربوط به هیأت اجرایی شهرستان اعلام می دارد.
ماده 98- هیأت اجرایی شهرستان بلافاصله پس از دریافت نتایج انتخابات بخش های تابعه نتیجه كلی انتخابات شهرستان را صورت جلسه نموده و همراه نسخه ای از صورت جلسات هیأت های اجرایی بخش های تابعه به هیأت اجرایی مركز حوزه انتخابیه (شهرستان مركز استان) اعلام می دارد. ناظران شورای نگهبان ذیل صورت جلسه را امضاء كرده و اگر نظری داشته باشند ذكر می كنند.
ماده 99- هیأت اجرایی مركز حوزه انتخابیه بلافاصله پس از دریافت نتایج انتخابات شهرستان های تابعه نتیجه كلی انتخابات خبرگان استان را با اطلاع ناظرین استان آگهی كرده و به ستاد انتخابات كشور نیز اعلام می دارد.
ماده 100- هیأت اجرایی مركز حوزه انتخابیه ظرف دو روز از تاریخ انتشار آگهی نتیجه انتخابات، شكایات مربوط به انتخابات را دریافت و ظرف 48 ساعت با حضور ناظرین شورای نگهبان به آنها رسیدگی و نتیجه نهائی را صورت جلسه نموده و به ستاد انتخابات كشور اعلام می دارد.
برنامه روز اخذ رأی و قرائت آراء دور دوم
برنامه دور اول اخذ رأی با توجه به نكات زیر، در دور دوم تكرار می گردد.
شناسنامه مراجعه كنندگان به دو مهر انتخابات خبرگان ممهور نشده باشد.
برگ تعرفه و اخذ رأی هنگام رأی گیری دور دوم به مهر انتخابات خبرگان ممهور می گردد. محل مهر دور دوم در پایین برگ رأی و دفتر ثبت نام (تعرفه انتخابات) است.
شناسنامه رأی دهنده به مهر دور اول انتخابات همان حوزه انتخابیه ممهور باشد.
چنانچه شناسنامه رأی دهنده دارای مهر دور اول انتخابات باشد، به مهر دور دوم در كنار مهر دور اول ممهور می گردد.
چنانچه شناسنامه رأی دهنده فاقد مهر دور اول انتخابات خبرگان باشد، هنگام رأی گیری دور دوم به دو مهر در كنار هم ممهور می گردد تا رأی دهنده نتواند برای بار دوم به شعبه اخذ رأی دیگری مراجعه نموده و دوبار رأی دهد.
فصل هشتم - شكایات و مقررات جزائی و مواد متفرقه
ماده 101- ستاد انتخابات كشور بلافاصله پس از دریافت سه نسخه از صورت جلسه نهائی نتایج انتخابات هر استان دو نسخه از صورت جلسه مذكور را به هیأت نظارت مركزی شورای نگهبان تسلیم می كند و هیأت پس از بررسی و اظهار نظر یك نسخه آن را در اختیار شورای نگهبان قرار می دهد.
ماده 102- كسانی كه از نحوه برگزاری انتخابات شكایت داشته باشند، می توانند ظرف یك هفته از تاریخ اخذ رأی شكایت خود را به دبیرخانه شورای نگهبان تسلیم دارند.
ماده 103- شورای نگهبان حداكثر ظرف یك هفته پس از دریافت صورت جلسه نهائی نتیجه انتخابات خبرگان هر استان از هیأت مركزی نظارت بر انتخابات، نظر قطعی خود را نسبت به انتخابات انجام شده آن استان به وسیله هیأت نظارت مركزی به ستاد انتخابات كشور اعلام خواهد داشت.
ماده 104- ستاد انتخابات كشور پس از دریافت نظریه شورای نگهبان، مراتب را به فرمانداری مركز حوزه انتخابیه جهت ابلاغ به هیأت اجرایی انتخابات به منظور صدور اعتبارنامه منتخب یا منتخبین خبرگان استان اعلام می دارد.
ماده 105- صدور اعتبار نامه منتخبین منوط به اعلام نظر شورای نگهبان است و اعتبار نامه منتخبین ملصق به عكس آنان در پنج نسخه از طرف هیأت اجرایی مركز حوزه انتخابیه تهیه و تنظیم و یك نسخه از آن را به منتخب تسلیم و سه نسخه از آن به ستاد انتخابات كشور ارسال می گردد.
ماده 106- شكایاتی كه در جریان انتخابات خبرگان به شورای نگهبان یا ناظران آن یا هیأت های اجرایی تسلیم می شود، مانع از ادامه انتخابات نخواهد بود.
ماده 107- هیچ یك از اعضاء هیأت های اجرایی و اعضای شعب ثبت نام و اخذ رأی و ناظرین شورای نگهبان نباید با نامزدهای انتخابات خبرگان استان خویشاوندی نسبی و یا سببی تا درجه سوم داشته باشند.
ماده 108- به هیأت های اجرایی بخش ها اجازه داده می شود كه در صورت احساس ضرورت با نظر ناظرین شورای نگهبان نسبت به تعویض تمام یا عده ای از اعضای یك یا چند شعبه ثبت نام و اخذ رأی در دور دوم انتخابات اقدام نمایند ولی محل استقرار شعب ثبت نام و اخذ رأی برای دور دوم انتخابات همان محل های قبلی بوده و غیرقابل تغییر است.
ماده 109- هركس در هر دور انتخابات برگ انتخابات خبرگان را بخرد و یا بفروشد و یا در اوراق تعرفه انتخابات تقلب و یا در امر انتخابات به نحوی از انحاء اخلال یا تقلب و تزویر و خیانت نمایند یا به تهدید یا تطمیع متوسل شود یا با شناسنامه متعلق به دیگری یا با شناسنامه مجعول با علم به جعلیت آن رأی بدهد، یا بگیرد و یا بیش از یكبار رأی دهد بر طبق مقررات مسؤول خواهد بود.
ماده 110- وزارت كشور مأمور اجرای قانون انتخابات خبرگان بوده و مسؤول حسن جریان انتخابات است و بدین منظور می تواند مأمورینی جهت بازرسی و كنترل جریان انتخابات به طور ثابت یا سیار به استان ها ، شهرستان ها، بخش ها و شعب ثبت نام و اخذ رأی اعزام دارد.
ماده 111- وزارت كشور موظف است با كسب نظر شورای نگهبان در اولین فرصت مناسب، انتخابات مجدد را در حوزه هائی كه انتخابات آنها متوقف و یا باطل شده بر اساس قانون انتخابات خبرگان و آئین نامه اجرایی آن برگزار نماید.
ماده 112- هر گاه یك یا چند نفر از خبرگان فوت یا استعفاء نمایند و یا به هر علتی حوزه انتخابیه ای نماینده ای را از دست بدهد، در صورتی كه بیش از یك سال به پایان دوره قانونی مجلس خبرگان باقی باشد وزارت كشور با تأیید شورای نگهبان برای انتخاب جانشین آنان براساس قانون انتخابات خبرگان و آئین نامه اجرایی آن اقدام می نماید مدت نمایندگی اینگونه منتخبین فقط تا پایان دوره قانونی مجلس خبرگان است.
ماده 113- هرگاه یك یا چند نفر از نامزدها در خاتمه رأی گیری در دور اول انتخابات با اكثریت مطلق آراء و یا در دور دوم با اكثریت نسبی انتخاب شده ولی قبل از صدور اعتبارنامه استعفا و یا فوت نمایند در صورت تأیید شورای نگهبان هیأت اجرایی مركز حوزه انتخابیه به جای آنان از نفرات بعدی به ترتیب تعداد رأی انتخاب و نسبت به صدور اعتبار نامه آنان اقدام خواهد كرد.
ماده 114- عضویت هر فرد در بیش از یك هیأت اجرایی انتخابات خبرگان ممنوع است.
ماده 115- دستورالعمل مالی و اجرایی انتخابات خبرگان را وزارت كشور تهیه و به اجرا می گذارد.
ماده 116-این آئین نامه كه مشتمل بر 116 ماده و 18 تبصره است در جلسه مورخ 18/7/61 به تصویب شورای نگهبان رسید.
افزودن دیدگاه جدید